Rechercher dans ce blog

mardi 7 octobre 2008

Krîza prîmabilind û Plana Paulson

Krîza prîmabilind her ku diçe giran dibe û bandorek gelekî xirab li ser sistema banqayan dike. Gelek banqa çareseriyê di alîkariya dewletan de dibînin. Mînaka herî baş Plana Paulson e.

Plana Paulson çi ye ?


Piştê îflaskirina Lehman Brothers, Dewletên Yekbûyî yên Emerîqa biryar girtin ku fonekî li hember krîzê saz bikin. Ev plana bi navê wezîrê aborî û fînansê yê Emerîqa Paulson hat bi nav kirin. Dû dengdayina duyemîn re, Kongra ya Emerîqa Plana Paulson pejirand.
Plana Paulson ji aliyê Banqaya Navedî ya Emerîka (Fed) û Xazîna dewletê (Treasury) ve hat amade kirin. Plana rizgariya Banqayan bi perê gelê emerîqî ve dê were fînanse kirin. Li gorî analîzan, her hemwelatiyek emerîkî dê 2.000 dolar bide ji bo fînansmana vê Planê. Bi giştî, BNE (Fed) û Xazîna dewletê xwastin fonek 700 milyar dolarî ava bikin.
Ev Plana dê di sê gihanekan de pêk were. Destpêkê de, Xazîna dewletê dixwaze 250 milyar dolar bide, paşê 100 milyar û dawî re jî 350 milyar bi destûriya Kongra emerîqî.

Armanca Plana Paulson

Banqayan di nav çend salan de gelek krêdî dan mirovên ku dixwastin xanî bikirin. Lê gelek ji van mirovan nikarin deynên xwe bidin. Bi vî awayî, gelek banqa diçin îflasê ji ber ku nikarin perê xwe ji deyndarên xwe bigrin.
Bi vî fonê 700 milyar dolarî, Emerîqa dixwaze aktîfên toksîk (deynên pere nakin) ji banqayan bikire. Ev jî tê wateya ku dewleta Emerîqa dê bibe xwediyê hîsseyên gelek banqa û şîrketên fînansî.

Hêviyên Plana Paulson

Admînîstrasyona Bush hêvî dike ku ev Plana baweriya veberdêran xurt bike û tensyonê borseyan bixîne.
Vê demê pirsgirêka herî mezin a borseyan baweriya veberdêran e. Dema ku bawerî tunebe, kes hîsse û aktîfên fînansî nastinîn. Ev reaksyon jî dibe sedema erzanbûna hîsse yên şîrketan, yanê em dikarin bêjin ku fînansmana wan kêm dibe.

Plana Paulson : çareseriyek bi kêmasî ?

Li gorî ekonomistên navdar, ev Plan nikaribe bibe bersivek giştî ji bo krîzek navnetewî.
Tê xuya kirin ku nezelaliya Plana Paulson veberdêran di nav gûmanan de dihêle. Iroj, ketina endîsên borseyan wek CAC 40 (Fransa) Dow Jones (Emerîqa) Dax (Elmenya), Nikkei (Japon) kûrbûna krîzê nişan dide.


Rewşa borseyan her ku diçe xirab dibe. Veberdêr li benda çareseriyên xurtir in.
Fînans bi Kurdî
07 / 10 / 2008

Aucun commentaire: